فعال‌سازی سامانه پلاک‌گذاری پهپادها

در راستای اجرای برنامه ملی ساماندهی پرنده‌های هدایت‌پذیر از راه دور و با هدف ارتقاء سطح ایمنی، مدیریت و نظارت بر پروازهای بدون سرنشین در کشور، سامانه رسمی ثبت مالکیت و پلاک‌گذاری پهپادهای غیرنظامی توسط سازمان هواپیمایی کشوری فعال شد.

بر اساس اطلاعیه رسمی منتشرشده از سوی روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری، از امروز، ‌دارندگان کلیه پهپادهای غیرنظامی شامل پرنده‌های فعال در حوزه‌های کشاورزی، تصویربرداری، فیلم‌برداری هوایی، نقشه‌برداری، خدمات شهری، ایمنی، آتش‌نشانی، امداد و نجات، آموزش و پژوهش موظف هستند نسبت به ثبت مشخصات و دریافت پلاک مالکیت رسمی از طریق سامانه اینترنتی به نشانی https://uas.caa.ir  اقدام نمایند.

در این اطلاعیه تأکید شده است که هرگونه فعالیت یا پرواز پهپاد بدون ثبت و اخذ پلاک، تخلف محسوب شده و غیرقانونی است و تبعات حقوقی و عملیاتی برای متخلفان به دنبال خواهد داشت. به همین منظور، ساختار اجرایی و نظارتی سازمان هواپیمایی کشوری در قالب گروه وسایل پرنده فوق‌سبک، وظیفه رصد و مدیریت کلیه فعالیت‌های پهپادی غیرنظامی را بر عهده گرفته است.

این سامانه به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های اصلی اجرای لایحه ساماندهی پرنده‌های هدایت‌پذیر از راه دور غیرنظامی شناخته می‌شود؛ لایحه‌ای که در سال‌های اخیر مراحل تصویب، اصلاح و بازنگری آن در مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و دولت جمهوری اسلامی ایران طی شده است و هدف آن تأمین الزامات ایمنی، امنیتی، نظارتی و هویتی برای استفاده عمومی و تخصصی از فناوری‌های پهپادی است.

سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده است که تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی موظف هستند در قالب شیوه‌نامه ابلاغی شماره ۹۰۶۰، شرایط ثبت پهپاد خود را مطالعه کرده و مراحل قانونی را برای اخذ مجوز و شناسه مالکیت طی کنند.

اهداف اجرای سامانه ثبت پهپاد:

۱. شناسنامه‌دار کردن پهپادهای غیرنظامی کشور برای جلوگیری از پروازهای بدون هویت و تأمین امنیت عمومی

۲. ایجاد بانک اطلاعاتی ملی از دارندگان پهپاد برای سیاست‌گذاری، پژوهش و حمایت هدفمند

۳. افزایش نظارت و کنترل بر پروازهای بدون سرنشین به‌ویژه در مناطق پرخطر یا حساس

۴. زمینه‌سازی برای رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و ارائه‌دهندگان خدمات پهپادی با رعایت ضوابط قانونی

۵. تسهیل فرآیند صدور مجوز پرواز، تردد و مأموریت‌های خاص برای شرکت‌ها و اپراتورها

مشخصات فنی و اطلاعات احتمالی لازم جهت ثبت پلاک پهپاد:

• اطلاعات کامل مالک (حقیقی یا حقوقی)
• مشخصات فنی پهپاد شامل وزن، برد، مدل، نوع کاربری
• بارگذاری تصاویر پهپاد و شماره سریال
• اطلاعات اپراتور دارای صلاحیت پرواز
• تعهدنامه رعایت قوانین حریم هوایی و ممنوعه
• کد رهگیری سامانه رهیاب در صورت نصب

همچنین، تمامی پهپادهای ثبت‌شده ملزم به نصب پلاک فیزیکی و کد QR منحصر‌به‌فرد روی بدنه پرنده هستند که توسط کارشناسان سازمان به صورت رسمی تأیید خواهد شد. پلاک‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که قابل شناسایی باشند.

در همین رابطه، شماره تماس رسمی جهت پشتیبانی و پاسخ‌گویی به متقاضیان نیز اعلام شده است:

☎️ ۰۲۱-۶۶۰۷۸۷۰۰ داخلی ۸۰۶

هشدار قانونی:

پرواز بدون پلاک از تاریخ اعلام‌شده غیرمجاز تلقی شده و با اخطار و توقیف پهپاد همراه خواهد بود. همچنین سازمان هواپیمایی کشوری مجاز است از همکاری با اشخاص یا شرکت‌هایی که از ثبت خودداری می‌کنند، جلوگیری به عمل آورد.

چشم‌انداز آتی:

• با اجرایی شدن این سامانه، زیرساخت‌های کلیدی مانند:
• صدور مجوز پرواز در بستر دیجیتال
• رهگیری پهپاد از طریق سامانه‌های GNSS
• اتصال به سامانه‌های پدافندی، نظارتی و امدادی
• تعریف مناطق پروازی مجاز و ممنوع
• مدیریت ترافیک پهپادی (UTM)

در گام‌های بعدی فعال خواهد شد.

فعال‌سازی رسمی این سامانه، نقطه عطفی در مدیریت پهپادهای غیرنظامی ایران به شمار می‌آید و با تطبیق استانداردهای بین‌المللی نظیر ICAO UAS Regulations، EASA، FAA Remote ID Rules، جایگاه ایران را در رده کشورهای دارای ساختار قانونی پیشرفته در حوزه پهپاد تقویت می‌کند.