ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، با انتقاد از جنگنده F-35، این هواپیما را در برابر تهدیدهای پهپادی و سامانههای ضد هوایی ناکارآمد خواند. ماسک معتقد است که پهپادها میتوانند جایگزین جنگندههای انسانی شوند. با این حال، کارشناسان نظامی تأکید دارند که فناوری پهپادها هنوز توانایی رقابت کامل با قابلیتهای پیشرفته جنگندههای نسل پنجم را ندارد. تحلیلگران پیشنهاد میکنند که ترکیب سیستمهای سرنشیندار و بدون سرنشین میتواند کارایی و انعطافپذیری بیشتری به ارتشها ببخشد.
وی در پستهای شبکه اجتماعی X(توئیتر سابق) اظهار داشت که هواپیماهای جنگی سرنشیندار در عصر پهپادها منسوخ شدهاند. ماسک با اشاره به جنگ اوکراین، این جتها را «غیربهینه» و «خطرناک» توصیف کرد که فقط باعث کشتهشدن خلبانان میشوند.
پهپادها: تغییردهنده قواعد جنگ
پهپادهای کوچک و ارزانقیمت، بهطور چشمگیری روشهای جنگ را تغییر دادهاند. این ابزارها، راهحلهای جدیدی برای شناسایی، هدفگیری تاکتیکی و تهدید تحرکات نیروها ارائه میدهند. اما در مناطقی مانند اقیانوس هند و آرام که نیاز به جنگ هوایی و دریایی در مسافتهای طولانی است، پهپادهای کوچک به دلیل برد محدود، سرعت پایین و ظرفیت بار کم، کارایی کافی ندارند.
پاسخ تحلیلگران به اظهارات ماسک
استیسی پتیجان، مدیر برنامه دفاعی مرکز امنیت جدید آمریکا، اظهار داشت:
پهپادهایی که پنتاگون روی آنها سرمایهگذاری میکند، فاقد برد، قابلیت بقا و ظرفیت بارگذاری هواپیماهای سرنشیندار بزرگتر هستند. این پهپادها، نمیتوانند جایگزین توانمندیهای F-35 یا بمبافکن B-2 شوند.
فناوری خودمختار در مسیر تکامل
ارتش ایالات متحده در حال توسعه هواپیماهای خودمختار و نیمهخودمختار است. از جمله این تلاشها، توسعه F-16های بدون سرنشین و هواپیماهای رزمی تعاملی است که در آن خلبان میتواند وظایف مختلف را هدایت کند. گای اسنودگراس، خلبان سابق نیروی دریایی، تأکید کرد:
هواپیماهای بدون سرنشین میتوانند قابلیت مانور بیشتری داشته باشند، زیرا نیازی به سیستمهای حمایتی خلبان ندارند. اما فناوری پهپادها هنوز برای جایگزینی کامل هواپیماهای سرنشیندار آماده نیست.
ترکیب سیستمهای سرنشیندار و بدون سرنشین
در پاسخ به انتقادات ماسک، سخنگوی لاکهید مارتین، سازنده F-35، این جنگنده را «پیشرفتهترین و متصلترین هواپیمای جنگی جهان» توصیف کرد. وی گفت:
F-35 نهتنها یک جنگنده، بلکه یک بمبافکن، ابزار نظارتی، هواپیمای جنگ الکترونیک و مرکز فرماندهی نبرد است.
تحلیلگران تأکید دارند که بهترین راهکار، ترکیب سیستمهای سرنشیندار و بدون سرنشین است. مارک گانزینگر، خلبان بازنشسته نیروی هوایی، اظهار داشت:
ما به هر دو سیستم نیاز داریم. بزرگترین پیشرفت در جنگافزار، در یافتن روش ترکیب این دو فناوری برای بهرهوری بیشتر است.
آینده جنگافزارهای هوایی
در حالی که فناوری پهپادها همچنان در حال تکامل است، F-35 بهعنوان پلی مهم به سوی آینده جنگافزارهای هوایی شناخته میشود. این جنگنده، هرچند ناقص، بخشی حیاتی از توانمندیهای نظامی ایالات متحده و متحدانش باقی مانده است.